Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası
Ortaklığın Giderilmesi Davasının Amacı - Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası
Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası, bir taşınmaz mal üzerindeki paydaşlar arasındaki mülkiyet ortaklığını sona erdirerek, malın adil bir şekilde paylaşılmasını sağlamak amacıyla açılan bir davadır. Bu dava, Türk Medeni Kanunu'nun 698. maddesi ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Paydaşlardan biri, malın bölünmesini ya da satılarak elde edilecek gelirin paylaştırılmasını talep edebilir. Mahkeme, taşınmazın bölünemeyecek durumda olması halinde satışına karar vererek, satıştan elde edilen geliri paydaşlar arasında paylaştırır. Bu şekilde, ortaklık sona erdirilir ve paydaşların mülkiyet hakları korunur. Detaylı bilgi için İletişime geçebilirsiniz.
Paylı Mülkiyet (Şüyu) - Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası
Paylı mülkiyet, bir taşınmaz veya taşınır malın belirli paylar halinde birden fazla kişiye ait olması durumudur. Her paydaşın mal üzerinde belirli bir payı vardır, ancak bu pay fiziki olarak belirli bir kısmı ifade etmez. Paydaşlar, malın tamamı üzerinde payları oranında hak sahibidirler. Detaylı bilgi için İletişime geçebilirsiniz.
Özellikleri
Payların Belirli Olması: Her paydaşın mal üzerinde belirli bir payı vardır ve bu pay matematiksel olarak ifade edilebilir (örneğin %25).
Kendi Payı Üzerinde Tasarruf: Her paydaş, kendi payı üzerinde serbestçe tasarruf edebilir. Yani payını satabilir, devredebilir veya ipotek ettirebilir.
Ortak Kullanım ve Yönetim: Malın kullanımı ve yönetimi paydaşların ortak kararına bağlıdır. Önemli kararlar için çoğunluk kararı gereklidir.
Ortak Giderler: Malın bakım, onarım ve diğer giderleri paydaşlar tarafından payları oranında karşılanır.
Ortaklığın Giderilmesi: Paylı mülkiyette, paydaşlardan biri ortaklığın giderilmesi davası açarak ortaklığı sona erdirebilir.
Elbirliği Mülkiyeti (İştirak) - Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası
Elbirliği mülkiyeti, bir malın belirli paylar olmaksızın bir bütün olarak birden fazla kişiye ait olması durumudur. Bu tür mülkiyet genellikle miras hukuku çerçevesinde ortaya çıkar ve mirasçılar arasında yaygındır.
Özellikleri
Belirsiz Paylar: Elbirliği mülkiyetinde her paydaşın mal üzerindeki payı belirli değildir. Malın tamamı tüm paydaşlara aittir.
Ortak Tasarruf: Paydaşlar, mal üzerinde birlikte tasarruf etmek zorundadır. Bir paydaşın tek başına mal üzerinde tasarrufta bulunması mümkün değildir.
Ortak Yönetim: Malın yönetimi ve kullanımı konusunda tüm paydaşların oybirliğiyle karar alması gereklidir.
Ortak Giderler: Malın bakım, onarım ve diğer giderleri tüm paydaşlar tarafından karşılanır.
Payların Belirlenmesi ve Ayrılması: Elbirliği mülkiyetinde, paydaşlardan biri ortaklığın giderilmesi davası açarak payların belirlenmesini ve ayrılmasını talep edebilir.
Paylı Mülkiyet ve Elbirliği Mülkiyeti Arasındaki Farklar - Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası
Payların Durumu:
Paylı Mülkiyet: Her paydaşın belirli bir payı vardır.
Elbirliği Mülkiyeti: Paydaşların belirli bir payı yoktur, malın tamamı ortak mülkiyettir.
Tasarruf Yetkisi:
Paylı Mülkiyet: Her paydaş kendi payı üzerinde serbestçe tasarrufta bulunabilir.
Elbirliği Mülkiyeti: Tasarruf yetkisi tüm paydaşlara aittir ve birlikte hareket etmek zorundadırlar.
Yönetim ve Kullanım:
Paylı Mülkiyet: Ortak karar alınarak yönetim ve kullanım sağlanır.
Elbirliği Mülkiyeti: Tüm paydaşların oybirliği ile karar alması gereklidir.
Ortaklığın Giderilmesi:
Paylı Mülkiyet: Ortaklığın giderilmesi davası ile paydaşlardan biri ortaklığı sona erdirebilir.
Elbirliği Mülkiyeti: Payların belirlenmesi ve ayrılması için ortaklığın giderilmesi davası açılabilir.
Hukuki Dayanak - Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası
Paylı Mülkiyet: Türk Medeni Kanunu'nun 688-700. maddeleri arasında düzenlenmiştir.
Elbirliği Mülkiyeti: Türk Medeni Kanunu'nun 701-703. maddeleri arasında düzenlenmiştir.
Ortaklığın giderilmesi davasında mahkeme, taşınmazın paydaşlar arasında nasıl paylaşılacağına karar verirken iki ana yol izler: bölünme ve satış. Detaylı bilgi için İletişime geçebilirsiniz. Bu süreçlerin her biri aşağıda detaylı olarak açıklanmıştır.
Bölünme - Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası
Bölünme, taşınmazın fiziken paydaşlar arasında bölünerek her bir paydaşın kendi payını fiilen alması anlamına gelir. Ancak bölünme işlemi her zaman mümkün olmayabilir. Bölünmenin uygulanabilir olması için şu kriterler dikkate alınır:
Fiili Bölünebilirlik: Taşınmazın, paydaşlar arasında kullanılabilir ve ekonomik değerini kaybetmeyecek şekilde bölünebilir olması gereklidir. Örneğin, bir arsanın her paydaş için uygun büyüklükte parçalara ayrılabilmesi.
Teknik ve Hukuki Şartlar: Bölünmenin hukuki ve teknik şartlara uygun olması gerekir. İmar mevzuatına uygun olarak parselasyon yapılabilmesi gibi.
Bölünme Süreci
Keşif ve Bilirkişi İncelemesi: Mahkeme, taşınmazın bölünebilir olup olmadığını tespit etmek için keşif yapar ve bilirkişi incelemesi talep eder.
Rapor ve Değerlendirme: Bilirkişi raporu doğrultusunda, taşınmazın bölünebilir olup olmadığına karar verilir.
Karar: Mahkeme, bölünmenin mümkün olduğuna karar verirse, taşınmaz belirlenen paylar doğrultusunda bölünür ve her paydaş kendi hissesini alır.
Satış - Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası
Bölünmenin mümkün olmadığı durumlarda, taşınmazın satılarak elde edilen gelirin paydaşlar arasında paylaştırılması yoluna gidilir. Satış işlemi genellikle açık artırma yöntemiyle gerçekleştirilir.
Satış Süreci
Karar ve İlan: Mahkeme, taşınmazın satılmasına karar verdikten sonra, satış işleminin gerçekleştirilmesi için taşınmazı icra dairesine gönderir. Satış ilanı, resmi ilanlar ve uygun görülen diğer mecralarda yayımlanır.
Açık Artırma: Taşınmaz, belirlenen tarihte açık artırma yoluyla satışa sunulur. Açık artırma, icra dairesinde veya elektronik ortamda gerçekleştirilebilir.
Satış ve Dağıtım: En yüksek teklifi veren kişi taşınmazı satın alır. Satıştan elde edilen gelir, mahkeme tarafından belirlenen paylar doğrultusunda paydaşlar arasında dağıtılır.
Özel Durumlar
İç Satış (İştirak Halinde Mülkiyet): Paydaşlar arasında yapılan iç satışlar, diğer paydaşların öncelikli satın alma hakkını kullanmaları durumunda uygulanabilir.
Aile Konutu: Aile konutu olarak kullanılan taşınmazların satışı durumunda, eşlerin rızası dikkate alınır ve aile hukuku ilkelerine göre hareket edilir.
Tarım Arazileri: Tarım arazilerinin satışı, tarımsal faaliyetlerin devamlılığı ve arazi bütünlüğünün korunması gibi kriterlere göre değerlendirilir.
Bölünme ve Satışın Hukuki Dayanağı - Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası
Türk Medeni Kanunu'nun 698. maddesi ve devamı maddeleri, ortaklığın giderilmesi davasının hukuki dayanağını oluşturur. Mahkeme, davayı bu yasal çerçeve içinde değerlendirir ve kararını verir.
Bu şekilde, ortaklığın giderilmesi davası ile paydaşlar arasındaki mülkiyet ilişkisi sona erdirilir ve her paydaşın hakkı korunmuş olur.
28 Temmuz 2023 tarihinde kabul edilen ve 25 Ağustos 2023 tarihinde yürürlüğe giren 7456 sayılı Kanun'un 27. maddesi ile Türk Medeni Kanunu'nun 642. maddesinde yapılan değişiklikle, ortaklığın giderilmesi davalarında dava şartı olarak arabuluculuk getirilmiştir.
Bu düzenlemeye göre, ortaklığın giderilmesi davası açılmadan önce arabuluculuğa başvurulması zorunlu hale gelmiştir. Bu, tarafların dava açmadan önce arabulucu huzurunda bir araya gelerek anlaşmazlığı çözmeye çalışmaları gerektiği anlamına gelir. Eğer arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanamazsa, taraflar mahkemeye başvurabilirler.
Arabuluculuk süreci şu şekilde işler:
Başvuru: Taraflardan biri veya birkaçı, arab uluculuk bürosuna başvurur.
Arabulucunun Belirlenmesi: Arabuluculuk bürosu, tarafların anlaşmazlığını çözmek için bir arabulucu atar.
Görüşmeler: Arabulucu, tarafları bir araya getirir ve anlaşmazlığın çözümü için görüşmeler yapılır.
Anlaşma veya Anlaşmazlık: Taraflar arabuluculuk sürecinde anlaşmaya varırlarsa, bu anlaşma bir tutanak ile kayıt altına alınır ve mahkemede icra edilebilir hale gelir. Anlaşma sağlanamazsa, arabulucu bu durumu bir tutanakla belgelendirir ve taraflar dava açma hakkına sahip olurlar.
Bu düzenleme, ortaklığın giderilmesi davalarında tarafların mahkemeye gitmeden önce uzlaşma yoluyla anlaşmazlığı çözmelerini teşvik etmeyi amaçlamaktadır.
1. Arabuluculuk Süreci Sonrası
Arabuluculuk Süreci Sonrası Anlaşma Sağlanırsa
Taraflar arabuluculuk sürecinde anlaşmaya varırlarsa, bu anlaşma arabulucu tarafından bir belgeyle kayıt altına alınır. Anlaşma belgesi, tarafların talebi üzerine mahkeme tarafından onaylanarak icra edilebilir hale gelir. Bu aşamada taraflar mahkemeye başvurarak anlaşmanın icra edilebilirlik şerhi almasını talep ederler. Onaylanan anlaşma, taraflar arasında uygulanır ve ortaklık bu anlaşma doğrultusunda sona erdirilir.
Anlaşma Sağlanamazsa
Anlaşma sağlanamaması durumunda, arabulucu bu durumu bir tutanakla belgelendirir. Arabuluculuk sürecinde anlaşmaya varılamadığına dair tutanak alındıktan sonra, davacı taraf mahkemeye başvurarak ortaklığın giderilmesi davasını açabilir.
2. Dava Süreci
Dava Dilekçesi ve İlk İnceleme
Davacı, dava dilekçesini mahkemeye sunar. Bu dilekçede taşınmazın ortaklığının giderilmesini ve nasıl paylaşılması gerektiğini talep eder. Mahkeme, dava dilekçesini inceleyerek dava şartlarının ve ön koşulların yerine getirilip getirilmediğini kontrol eder. Arabuluculuk sürecinin tamamlandığını gösteren belge bu aşamada mahkemeye sunulmalıdır.
Ön İnceleme
Mahkeme, tarafları ön inceleme duruşmasına çağırır. Bu duruşmada, tarafların iddia ve savunmaları dinlenir ve delillerin toplanması kararlaştırılır.
Bilirkişi İncelemesi ve Keşif
Mahkeme, taşınmazın bölünebilir olup olmadığını ve ekonomik değerini kaybetmeden nasıl paylaşılabileceğini belirlemek için bilirkişi incelemesi yapar. Mahkeme, bilirkişi ile birlikte taşınmaz üzerinde keşif yapar. Taşınmazın durumu ve paydaşların talepleri yerinde incelenir.
Bilirkişi Raporu ve Tarafların Beyanları
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilir. Taraflar rapora karşı beyanlarını sunar ve gerekirse itiraz ederler.
3. Bölünme veya Satış Kararı
Bölünebilirlik Durumu
Mahkeme, taşınmazın bölünebilir olduğuna karar verirse, taşınmaz belirlenen paylar doğrultusunda bölünür. Her paydaş kendi hissesini fiilen alır ve ortaklık sona erer.
Bölüneme Durumu
Mahkeme, taşınmazın bölünemeyeceğine karar verirse, taşınmazın satışına karar verir. İcra müdürlüğü aracılığıyla taşınmaz satışa çıkarılır. Satış genellikle açık artırma yoluyla yapılır.
4. Satış ve Gelirin Dağıtılması
Açık Artırma
Satış ilanı, resmi ilanlar ve uygun diğer mecralarda yayımlanır. Belirlenen tarihte açık artırma gerçekleştirilir.
Satış ve Dağıtım
En yüksek teklifi veren kişi taşınmazı satın alır. Satıştan elde edilen gelir, mahkeme tarafından belirlenen paylar doğrultusunda paydaşlar arasında dağıtılır.
5. Karar ve İcra Takibi
Mahkeme, bölünme veya satış işlemi tamamlandıktan sonra kararını verir. Karar kesinleştiğinde, taraflar icra müdürlüğüne başvurarak kararın yerine getirilmesini talep edebilirler.
6. İtiraz ve Kanun Yolları
Taraflar, ilk derece mahkemesinin kararına karşı istinaf yoluna başvurabilirler. Bölge adliye mahkemesine başvurarak kararın incelenmesini talep edebilirler. İstinaf mahkemesinin kararına karşı temyiz yoluna gidilebilir ve Yargıtay’a başvurulabilir.
Bu süreçler, ortaklığın giderilmesi davasının arabuluculuk aşamasından mahkeme kararı ve uygulanmasına kadar olan tüm aşamalarını kapsamaktadır ve Türk hukuku çerçevesinde adil bir paylaşım ve çözüm sağlanmasını hedefler.
_______________________________________________________________________________________
Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası - Bu yazı yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Detaylı bilgi için İletişime geçebilirsiniz.
Comments