Reddi Miras (Mirasın Reddi)

Mirasın reddi, özellikle borçlu miraslar karşısında mirasçıların en çok başvurduğu hukuki yollardan biridir. Bir kişinin vefatı sonrasında, mirasçıların sadece alacakları değil, borçları da devralacağı düşünüldüğünde, “mirasın reddi” kavramı daha da önemli hale gelmektedir. Özellikle günümüzde ekonomik sorunlar nedeniyle borca batık ölen kişilerin sayısında artış olması, bu hakkın bilinçli bir şekilde kullanılmasını gerektirmektedir. Bu nedenle, Adana Miras Avukatı desteği almak, hem hak kayıplarının önüne geçmek hem de miras sürecini doğru yönetmek açısından kritik rol oynamaktadır. Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası, Tapu İptal ve Tescil Davası, Mirastan Mal Kaçırma (Muris Muvazaası) Davası, Mirasçılık Çeşitleri Nedir ve Miras Dağılımı Nasıl Olmalıdır? konularıyla ilgili bilgi almak için ilgili bağlantılara tıklayabilirsiniz. Detaylı bilgi için İletişim 'e geçiniz.

Önemli Çıkarımlar

• Mirasın reddi, mirasçının alacak ve borçlardan feragat etmesini sağlayan hukuki bir haktır.

• Türk Medeni Kanunu, mirasçılara 3 ay içerisinde mirası reddetme imkânı tanımaktadır.

• Mirasın reddi beyanı, Sulh Hukuk Mahkemesi’ne yapılmalıdır.

• Miras bırakanın borca batık olması durumunda, mirasçı hükmen reddetmiş sayılır.

• Reddi miras, sadece beyan eden mirasçıyı etkiler; diğer mirasçılar etkilenmez.

• Reddi miras beyanının geçerli olabilmesi için kayıtsız ve şartsız olması gerekir.

  
  

Mirasın Reddi Nedir?

Mirasın reddi, Türk Medeni Kanunu’nun 605. ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olan ve mirasçıların, miras bırakanın ölümüyle kendilerine geçen alacak ve borçları kabul etmeme hakkını ifade eder.

Bir diğer deyişle, bir kişi vefat ettiğinde geride bıraktığı tüm malvarlığı (alacaklar, taşınır-taşınmaz mallar, haklar) ve borçlar, kanunen belirlenen veya atanmış mirasçılara geçer. Ancak mirasçılar, mirasın reddi yoluna başvurarak bu malvarlığını ve borçları kabul etmeyebilir.

Mirasın reddi, özellikle borçları malvarlığından fazla olan, yani borca batık tereke söz konusu olduğunda oldukça önemli bir hukuki güvence sağlar. Aksi halde mirasçılar, miras bırakanın borçlarından kendi kişisel malvarlıklarıyla da sorumlu hale gelebilir.

Mirasın Reddi Süresi

3 Aylık Yasal Süre

Mirasçılar, miras bırakanın ölümünden itibaren 3 ay içinde mirası reddedebilirler. Bu süre, Türk Medeni Kanunu’nun 606. maddesinde açıkça belirtilmiştir. Yasal süre, mirasçının mirasçı sıfatını öğrendiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Genelde bu tarih, ölüm tarihidir. Ancak bazı durumlarda, örneğin vasiyetnamenin açılması gibi, daha sonra da olabilir.

Sürenin Başlangıcı

• Yasal mirasçılar için süre, ölüm tarihinden itibaren başlar.

• Atanmış mirasçılar için süre, vasiyetnamenin kendilerine tebliğ edildiği tarihte başlar.

  
  

Süre Geçerse Ne Olur?

Eğer bu süre içinde miras reddedilmezse, miras zımnen kabul edilmiş sayılır. Yani kişi, mirasın hem borçlarını hem de alacaklarını üstlenmiş olur. Bu sebeple, özellikle borçlu miraslar karşısında sürenin dikkatle takip edilmesi büyük önem taşır.

Mirasın Reddi Nasıl Yapılır?

Sulh Hukuk Mahkemesi’ne Beyan

Mirasın reddi, yalnızca miras bırakanın son yerleşim yeri Sulh Hukuk Mahkemesi’ne yapılacak sözlü veya yazılı bir beyan ile geçerli olur. Mirasçının bağlı bulunduğu yer değil, murisin son yerleşim yeri esas alınır.

Ret Beyanı Nasıl Olmalıdır?

• Beyan bireysel yapılmalıdır. Toplu ya da vekâleten ret beyanı geçersizdir.

• Beyan kayıtsız ve şartsız olmalıdır.

• Noter huzurunda yapılan beyanlar geçerli değildir. Sadece mahkeme nezdinde yapılan beyanlar dikkate alınır.

  
  

Yazılı Dilekçe İle Reddi Miras

Uygulamada genellikle yazılı dilekçe ile yapılmaktadır. Dilekçede açıkça, mirasın reddedildiği ve yasal sürede başvurulduğu belirtilmelidir. Mahkeme, başvuruyu kayda geçirir ve bir ret tutanağı düzenler. Bu belge, ileride olası uyuşmazlıklarda mirasçıyı korur.

Mirasın Hükmen Reddi

Borca Batıklık Durumu

Türk Medeni Kanunu’nun 605/2. maddesi uyarınca, miras bırakanın borca batık olması ve bu durumun açıkça belli olması hâlinde, mirasın reddine gerek olmaksızın mirasçı hükmen reddetmiş sayılır.

Bu düzenleme, mirasçının borçtan dolayı zarara uğramasını önlemek amacıyla getirilmiştir. Hükmen redde karar verebilmek için mahkeme nezdinde borca batıklık hali ispatlanmalıdır. Örneğin;

• Miras bırakanın alacaklıları tarafından hakkında yürütülen çok sayıda icra takibi,

• Malvarlığına haciz konulması,

• Banka ve vergi borçları gibi somut göstergeler bu kapsamda değerlendirilir.

  
  

Hükmen Redde Engel Olabilecek Haller

• Mirasçının tereke mallarını satması veya kullanması

• Tereke ile ilgili tasarruflarda bulunması

• Bankalardan miras hesabına ödeme alması gibi işlemler, mirasın kabulü anlamına gelebilir

  
  

Bu nedenle, mirasın gerçekten borca batık olduğu düşünülüyorsa, hiçbir işlem yapılmadan doğrudan Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurarak “hükmen red” durumu tespit ettirilmelidir.

Reddi Mirasın Sonuçları

Mirasçılık Sıfatının Kaybı

Mirasın reddi, geriye etkili sonuç doğurur. Red beyanında bulunan kişi, baştan itibaren hiç mirasçı olmamış sayılır. Bu nedenle;

• Mirasın borçlarından sorumlu tutulmaz

• Tereke malları üzerinde hiçbir hak iddia edemez

• Bu kişi yerine altsoy varsa, onlar mirasçı olur

  
  

Diğer Mirasçıların Durumu

Reddi miras sadece ilgili mirasçıyı bağlar. Diğer mirasçılar, reddetmemişlerse, mirasın tümü ya da oranına göre payı kendilerine geçer. Ancak tüm mirasçılar mirası reddederse, durum farklılık gösterir:

Tüm Mirasçıların Reddi Halinde

Eğer yasal mirasçılar mirası reddederse, tereke iflas hükümlerine göre tasfiye edilir. Bu durumda mirasçılar borçlardan tamamen kurtulmuş olur, ancak tereke malları alacaklılar arasında paylaştırılır. Artan kısım varsa devlete geçer.

Reddi Miras ve Alacaklılar

Bazı durumlarda, mirasçının mirası reddetmesi, kendi kişisel alacaklılarını zarara uğratabilir. Bu nedenle, alacaklılar, kötü niyetli reddi miras beyanlarını mahkemeye taşıyabilir. Mahkeme, bu durumda reddi miras işlemini geçersiz sayabilir ya da mirasın tasfiyesine karar verebilir.

Reddi Mirasın İptali

Beyanın İradi Olmaması

Reddi miras beyanı, aldatma, korkutma veya hata sonucu verilmişse, iptali mümkündür. Bu durumda, Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca beyanın iptali için dava açılabilir.

Alacaklıların İptal Davası

Mirasçının kişisel alacaklıları, alacaklarını tahsil etmek amacıyla mirasın kötü niyetle reddedildiğini ileri sürerek, tasarrufun iptali davası açabilir. Bu dava sonunda, mahkeme mirasın resmen tasfiyesine karar verebilir. Böylece mirasçı, kişisel malvarlığıyla sorumlu tutulmaksızın miras alacaklıları ödenir.

Sonuç

“Mirasın reddi” kurumu, özellikle borçlu miraslar karşısında mirasçıları koruyan ve onlara seçim hakkı tanıyan bir düzenlemedir. Ancak bu hakkın bilinçsiz ya da geç kullanılması, ciddi hukuki ve mali sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle mirasın reddi sürecinde hukuki destek alınması, belge ve beyanların doğru hazırlanması büyük önem taşır.

Türk Medeni Kanunu’nun 605-618. maddeleri arasında düzenlenen bu müessese, hem bireylerin haklarını korumakta hem de miras hukukunun dengeli uygulanmasını sağlamaktadır. Özellikle 3 aylık sürenin dikkatle takip edilmesi ve Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurunun eksiksiz yapılması, hak kayıplarının önlenmesinde hayati öneme sahiptir.

Bu yazı yalnızca bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.

Adana Boşanma Avukatı , Adana Sağlık Hukuku Avukatı , Adana Kira Hukuku Avukatı , Adana Ceza Avukatı , Ticaret ve Şirket Avukatı hizmeti dahil olmak üzere hukukun birçok alanında faaliyet göstermektedir. Faaliyet alanlarımıza Çalışma Alanlarımız sekmesinden ulaşabilirsiniz.

Ayrıca Doktor Hatası (Malpraktis) Sebebiyle Tazminat Davası yazımızdan tazminat davası sürecine ulaşabilir, Kanser İlacı SGK Dava Dilekçesi Örneği ile akıllı ilaç SGK dava dilekçesi örneğine ,SGK Tarafından Karşılanmayan İlaç Adana Avukat yazımızdan ve SGK Tarafından Karşılanmayan Kanser İlaçları İçin Hukuki Yollar 'ı araştırmak için ilgili yazımıza ulaşabilirsiniz. 

Sıkça Sorulan Sorular (SSS) – Mirasın Reddi

1. Mirasın reddi nedir ve ne işe yarar?

Cevap: Mirasın reddi, mirasçının, miras bırakanın borç ve alacaklarını kabul etmeyerek mirasçılık sıfatından feragat etmesidir. Bu işlem, özellikle borca batık miraslardan korunmak için tercih edilir. Reddi miras yapan kişi, mirasın borçlarından hiçbir şekilde sorumlu olmaz.

2. Mirası reddetmek için nereye başvurulur?

Cevap: Reddi miras beyanı, miras bırakanın son yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesi’ne yapılır. Beyan yazılı veya sözlü olarak sunulabilir, ancak noter aracılığıyla yapılan bildirimler geçerli değildir.

3. Mirasın reddi için süre ne kadardır?

Cevap: Mirasçılar, miras bırakanın ölüm tarihinden itibaren 3 ay içerisinde mirası reddetmek zorundadır. Bu süre içinde işlem yapılmazsa miras otomatik olarak kabul edilmiş sayılır.

4. Süre geçtikten sonra miras reddedilebilir mi?

Cevap: Normal şartlarda 3 aylık süre geçtikten sonra miras reddedilemez. Ancak yanıltma, hata veya korkutma gibi geçerli bir sebep varsa, beyanın iptali için dava açılabilir. Ayrıca, borca batıklık açıkça ortadaysa "hükmen red" hükümleri uygulanabilir.

5. Reddi miras dilekçesi nasıl yazılır?

Cevap: Reddi miras dilekçesi, miras bırakanın adı, ölüm tarihi, terekenin durumu ve mirasçı olarak açık bir şekilde mirası reddetme talebini içerir. Dilekçeye nüfus kayıt örneği ve varsa ölüm belgesi eklenir. Basit ama açık bir dille yazılması önerilir.

6. Mirasın reddi sadece borçlardan mı korur?

Cevap: Evet. Reddi miras beyanı, sadece mirasın borçlarından korunmak için yapılır. Mirasçılık sıfatı sona erdiği için alacaklara da hak kazanılamaz. Mirasın reddedilmesiyle hem borçlar hem de malvarlıkları reddedilmiş olur.

7. Tüm mirasçılar mirası reddederse ne olur?

Cevap: Eğer yasal mirasçıların tamamı mirası reddederse, tereke iflas hükümlerine göre tasfiye edilir. Bu durumda, alacaklılar alacaklarını tereke mallarından tahsil eder. Artan kısım olursa, devlet tarafından devralınır.

8. Mirasın hükmen reddi ne demektir?

Cevap: Miras bırakanın borca batık olduğu durumlarda, yani malvarlığından daha fazla borç bıraktığı açıkça belli ise, mirasçı mirası açıkça reddetmese dahi hükmen reddetmiş sayılır. Bu durumda Sulh Hukuk Mahkemesi’nden tespit talep edilebilir.

9. Reddi miras yapıldığında alt soy etkilenir mi?

Cevap: Evet. Mirası reddeden bir mirasçının altsoyu varsa, miras doğrudan altsoya geçer. Onların da ayrıca 3 ay içinde mirası reddetmeleri gerekir. Aksi takdirde, borçlardan onlar sorumlu hale gelir.

10. Reddi miras yapıldıktan sonra karar değiştirilebilir mi?

Cevap: Reddi miras beyanı esasen bağlayıcıdır ve geri alınamaz. Ancak beyan irade sakatlığı (hata, hile, ikrah) nedeniyle yapılmışsa, iptali mümkündür. Bu durumda, beyanın iptali için Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açılması gerekir.